Esther Haverkort van Leren met de Stad legt uit wat Leren met Maatschappelijke Impact is en wat de meerwaarde is voor zowel student als kennisinstelling.
Kennisinstellingen leiden professionals van de toekomst op. Dat kunnen ze beter doen wanneer studenten al tijdens hun opleiding aan de slag gaan met de complexe maatschappelijke opgaven waar ze later mee om moeten gaan.
Dit gebeurt in veel opleidingen al via werkplekleren en stages. Leren met Maatschappelijke Impact gaat nog een stap verder door dit uitgangspunt een structurele rol te geven in curricula en de profilering van kennisinstellingen in hun stad en regio. Hoe organiseer je curricula die meer gericht zijn op maatschappelijke vragen en maatschappelijke impact? Wat vraagt het van studenten, van kennisinstellingen en van maatschappelijke partners waarmee samengewerkt wordt?
Wat is Leren met Maatschappelijke Impact?
Leren met Maatschappelijke Impact wordt in de Angelsaksische literatuur vaak gekoppeld aan het begrip Community Service Learning (CSL) (Bringle 2017; Clayton e.a., 2012). Jacoby (1996, p.5)Jacoby, B. 1996. Service-Learning in Higher Education: Concepts and Practices. The Jossey-Bass Higher and Adult Education Series. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
definieert CSL als ‘a form of experiential education in which students engage in activities that address human and community needs together with structured opportunities intentionally designed to promote student learning and development’. Onderstaande kenmerken van CSL lenen zich goed om leren met maatschappelijke impact te organiseren binnen het (hoger) onderwijs:
- Een focus in het onderwijs op maatschappelijke vraagstukken, zoals bijvoorbeeld ongelijkheid, gezondheid of werkloosheid, die te vinden zijn in de ‘echte’ wereld buiten de kennisinstelling;
- Een vorm van onderwijs waarin de student (meer of minder) gestructureerd met deze wereld in aanraking komt via een breed palet aan (leer-)activiteiten;
- Het multidisciplinair of transdisciplinair benaderen van maatschappelijke opgaven waardoor studenten ervaren dat in het begrijpen en de aanpak ervan meerdere kennisdomeinen een rol spelen. Dit vraagt veelal om opleiding- en faculteit overstijgend onderwijs en onderzoek, soms zelf kennisinstelling overstijgende programma’s;
- Onderwijs in de samenwerking met partners in de samenleving waarbij het streven naar wederkerigheid een cruciaal uitgangspunt is: de student leert en er is impact in de praktijk;
- Academische reflectie voor, tijdens en na de onderwijsactiviteit is een belangrijk kenmerk;
- Meer dan regulier cursorisch onderwijs heeft dit type onderwijs een meer experimenteel karakter.
Waarom Leren met Maatschappelijke Impact?
Leren met Maatschappelijke Impact heeft, wanneer het goed georganiseerd is, meerwaarde voor de (1) student, (2) kennisinstelling en (3) maatschappij.
Meerwaarde voor de student
Door Leren met Maatschappelijke impact kan de student tijdens opleidingen naast formele kennis ook cruciale andere, meer praktische en communicatieve vaardigheden, opbouwen in de confrontatie met maatschappelijke complexiteit. Het leidt tot (het oefenen met) nieuwe verantwoordelijkheden voor studenten en kan bijdragen aan hun zelfvertrouwen. Studenten ervaren dat ze deels architect mogen zijn van hun studie. Daarnaast kunnen ze hun eigen dromen, ergernissen en levenservaringen kwijt in dit type onderwijs.